U prošlosti ortopedija je bila neoperativna, konzervativna grana medicine koja se uglavnom svodila na brigu o invalidima. Stoga ne čudi ni naziv prve ortopedske knjige iz 1741. god., autora Nikolasa Andry-a: “Ortopedija ili umijeće sprečavanja i korigiranja deformacije tijela u djece”. Odatle potiče i simbol današnje ortopedije - krivo drvo koje se ispravlja privezivanjem uz stub.

Ortopediju devetnaestog vijeka obilježilo je uvođenje gipsanih imobilizacija, dok veliki ratovi dvadesetog vijeka i uvođenje asepse ortopediju profiliraju kao dominantno hiruršku granu. Medicinska i tehnološka otkrića u posljednjih sto godina, prije svega rendgenske zrake, antibiotici, umjetni zglobovi i razvoj anestezije učinili su ortopediju neprepoznatljivu u odnosu na onu prije. Međutim, promjenom dužine i načina življenja, te društvenih okolnosti mijenjala se je i patologija ljudske populacije. Davno savladani ortopedski izazovi kao npr. tuberkuloza i rahitis danas su zamijenjeni novim: degenerativna i reumatska oboljenja zglobova i kičme, osteoporoza, tumori, visokokinetičke povrede i sl.

Uz ortopediju veže se traumatologija, nauka koja se bavi liječenjem povreda. Kako više od 2/3 povreda predstavljaju povrede koštano-zglobnog sistema, traumatologija je pridodata ortopediji, a povrede ostalih organskih sistema pokrivaju nadležne specijalnosti iz domena opšte hirurgije (neuro, torako, abdominalna, plastična hirurgija).